Helpt ballet tegen rugpijn?

Klassiek ballet is topsport en het vereist een ontzettend goede controle en lichaamsbewustzijn.  Veelvoorkomende blessures bij ballet zijn lage rugklachten. Deze rugklachten kunnen ontstaan door verschillende oorzaken.

Al jarenlang doe ik met veel passie en plezier aan ballet. Toen ik 4 jaar was kreeg ik mijn eerste dansles en al snel volgde ik alle danslessen op de plaatselijke balletschool. Ik wist meteen dat ik hier mijn beroep van wilde maken! In groep 6 ging ik naar de vooropleiding van de dansacademie en in 2012 heb ik mijn HBO Docent Dans diploma behaald. De werking van het lichaam fascineerde mij zo dat ik ook de opleiding Fysiotherapie heb gevolgd, waardoor ik nu mijn twee passies kan combineren! 

In mijn blog vertel ik u graag meer over ballet en rugpijn.

Naast mijn werk bij Fysius geef ik één dag in de week danslessen. Sinds ik werkzaam ben als Rugexpert, ben ik nog alerter op rugklachten. Deze extra kennis geeft mij de kans om mijn danscursisten beter te begeleiden. De ‘core’ is één van de belangrijkste aandachtsgebieden voor een danser, dus daar besteed ik extra veel aandacht aan. De combinatie Dansdocent en Rugexpert is hierbij ideaal!

Oorzaken rugklachten bij ballet

Klassiek ballet is topsport en het vereist een ontzettend goede controle en lichaamsbewustzijn. Naast sierlijk en lenig is een balletdanser ook ijzersterk. Net als bij iedere topsport, liggen blessures ook bij ballet op de loer. Veelvoorkomende blessures bij ballet zijn lage rugklachten. Deze rugklachten kunnen ontstaan door verschillende oorzaken:

  • Disbalans buik- en rugspieren
    De buik- en rugspieren moeten samenwerken om de core stabiliteit te bieden. Als uw buik- of rugspieren niet sterk genoeg of te kort zijn, kan dit zorgen voor een zogeheten ‘disbalans’. Uw lichaam is dan niet in balans, waardoor u rugklachten krijgt. Compensatiegedrag is het gevolg van minder sterke of (te) korte rugspieren. Zie ook het volgende punt.
  • Compensatiegedrag
    Compensatiegedrag bij balletdansers is ook een belangrijke oorzaak van rugklachten. Bij compensatiegedrag gebeurt eigenlijk het volgende: doordat bijvoorbeeld de onderrug pijn ervaart, probeert het lichaam bepaalde pijnlijke houdingen te vermijden. Het gevolg hiervan is dat het lichaam een andere houding aanneemt, dit kan belastend zijn voor de rest van het lichaam.
  • Uitdraai van de heup
    Als een danser nog niet voldoende kracht heeft om een developpé (been omhoog uitstrekken) boven de 90 graden uit te voeren wordt de kracht vaak rond de heup gehaald waardoor de placering van het bekken scheef getrokken wordt om zo toch de bepaalde hoogte van het been te behalen. Er wordt dus in het bekken gecompenseerd.  Daardoor ontstaat er wringing in de onderrug wat de kans op blessures aan de rug vergroot.

Core stability bij ballet

Een balletles bestaat uit technische oefeningen, zowel aan de barre (stang aan de muur) als in het midden van de danszaal. Uiteindelijk worden de oefeningen verwerkt in verschillende danscombinaties. Alle spiergroepen worden in een klassieke balletles getraind. Een goede balans tussen buik- en rugspieren is het belangrijkste voor een danser, want bij iedere developpé (been omhoog uitstrekken) of in iedere pirouette is de ‘core stability’ het anker om te blijven staan. 

Omdat de core zo belangrijk is bij rugklachten, zorg ik altijd voor een tijdsblok met specifieke buik- en rugoefeningen. Ik besteed dan veel aandacht aan hoe de cursisten deze oefeningen uitvoeren om ervoor te zorgen dat rugklachten zoveel mogelijk worden voorkomen. Andersom pas ik mijn kennis van het dansvak ook toe in de fysiotherapie. In de benadering van verschillende oefeningen en het belang van lichaamsbewustzijn, bijvoorbeeld tijdens het aanleren van de oefeningen voor de core spieren.

Helpt ballet tegen rugpijn?

Op de vraag of ballet wordt aanbevolen bij rugklachten zijn twee antwoorden mogelijk:

Ja, ballet kan helpen bij rugpijn
Ballet is aan te raden voor de ontwikkeling van het lichaamsbewust zijn en het leren kennen van uw lichaam en aansturing van de spieren. Dit lichaamsbewustzijn is van positieve invloed op het herstel van blessures zoals rugklachten. Daarom beslaat het stukje bewustwording van de houding en aansturen van de juiste spieren een groot deel van de behandeling. Ballet kan dus een goede aanvulling zijn op uw behandeltraject en kan na het behandeltraject ondersteuning bieden om uw rug sterk en soepel te houden.

Nee, ballet kan afgeraden worden bij rugpijn
Ballet wordt echter afgeraden als u voor een les kiest waarbij het niveau van de techniek te hoog ligt en u de techniek nog te weinig beheerst. Kies daarom altijd voor een les die bij u past. Er is veel verschil in de balletlessen die worden aangeboden en iedere docent heeft een eigen prioriteit binnen de lessen. Zo kan dansgevoel, techniek of juist dynamische danscombinaties op de voorgrond staan, waardoor andere aspecten, zoals de focus op de ‘core’, wat naar de achtergrond raken. Geef het ook altijd bij de balletdocent aan wanneer u rugklachten heeft. Zo kan de docent hier rekening mee houden en u begeleiden in de intensiteit van de les, wat u beter niet of wat u beter minder kunt doen.

Conclusie: ballet is een heerlijke manier om met uw lichaam en conditie bezig te zijn en kan voor u een perfecte aanvulling zijn om uw rugklachten te verminderen!

Welke balletoefeningen kunt u beter wel en niet doen als u rugklachten heeft?

  • Alles onder 45 graden
    Over het algemeen geldt: houdt uw benen laag. Bij rugklachten raad ik mijn cursisten altijd aan om bewegingen niet boven de 45 graden uit te voeren. Deze 45 graden is een veilig gebied waarin relatief minder kracht gebruikt wordt en de aandacht gericht kan blijven op juiste placering en aansturing van de core. Zoals bij een attitude derriere, arabesque en grand battements. Na de eerste fase (3 tot 6 weken) is het weefsel voldoende hersteld en kunt u de oefeningen in de hoogte rustig weer opbouwen.
  • Even niet springen
    Bij springen komt er veel druk op de rug te staan. Deze extra belasting kan uw rugklachten verergeren. Als het weer beter gaat met uw rug, kunt u het springen weer opbouwen met simpele sprongcombinaties, zonder draaiingen of richting wisselingen.   

Wilt u advies van een Rugexpert?

Benieuwd of ballet in combinatie met het Fysius behandeltraject iets voor u is? Maak gerust eens een afspraak bij mij of mijn collega’s. Wij helpen u graag!

- Carline Slaats