Oorzaken rugklachten bij ballet
Klassiek ballet is topsport en het vereist een ontzettend goede controle en lichaamsbewustzijn. Naast sierlijk en lenig is een balletdanser ook ijzersterk. Net als bij iedere topsport, liggen blessures ook bij ballet op de loer. Veelvoorkomende blessures bij ballet zijn lage rugklachten. Deze rugklachten kunnen ontstaan door verschillende oorzaken:
- Disbalans buik- en rugspieren
De buik- en rugspieren moeten samenwerken om de core stabiliteit te bieden. Als je buik- of rugspieren niet sterk genoeg of te kort zijn, kan dit zorgen voor een zogeheten ‘disbalans’. Je lichaam is dan niet in balans, waardoor je rugklachten krijgt. Compensatiegedrag is het gevolg van minder sterke of (te) korte rugspieren. Zie ook het volgende punt. - Compensatiegedrag
Compensatiegedrag bij balletdansers is ook een belangrijke oorzaak van rugklachten. Bij compensatiegedrag gebeurt eigenlijk het volgende: doordat bijvoorbeeld de onderrug pijn ervaart, probeert het lichaam bepaalde pijnlijke houdingen te vermijden. Het gevolg hiervan is dat het lichaam een andere houding aanneemt, dit kan belastend zijn voor de rest van het lichaam. - Uitdraai van de heup
Als een danser nog niet voldoende kracht heeft om een developpé (been omhoog uitstrekken) boven de 90 graden uit te voeren wordt de kracht vaak rond de heup gehaald waardoor de placering van het bekken scheef getrokken wordt om zo toch de bepaalde hoogte van het been te behalen. Er wordt dus in het bekken gecompenseerd. Daardoor ontstaat er wringing in de onderrug wat de kans op blessures aan de rug vergroot.
Core stability bij ballet
Een balletles bestaat uit technische oefeningen, zowel aan de barre (stang aan de muur) als in het midden van de danszaal. Uiteindelijk worden de oefeningen verwerkt in verschillende danscombinaties. Alle spiergroepen worden in een klassieke balletles getraind. Een goede balans tussen buik- en rugspieren is het belangrijkste voor een danser, want bij iedere developpé (been omhoog uitstrekken) of in iedere pirouette is de ‘core stability’ het anker om te blijven staan.
Omdat de core zo belangrijk is bij rugklachten, zorg ik altijd voor een tijdsblok met specifieke buik- en rugoefeningen. Ik besteed dan veel aandacht aan hoe de cursisten deze oefeningen uitvoeren om ervoor te zorgen dat rugklachten zoveel mogelijk worden voorkomen. Andersom pas ik mijn kennis van het dansvak ook toe in de fysiotherapie. In de benadering van verschillende oefeningen en het belang van lichaamsbewustzijn, bijvoorbeeld tijdens het aanleren van de oefeningen voor de core spieren.
Helpt ballet tegen rugpijn?
Op de vraag of ballet wordt aanbevolen bij rugklachten zijn twee antwoorden mogelijk:
Ja, ballet kan helpen bij rugpijn
Ballet is aan te raden voor de ontwikkeling van het lichaamsbewust zijn en het leren kennen van je lichaam en aansturing van de spieren. Dit lichaamsbewustzijn is van positieve invloed op het herstel van blessures zoals rugklachten. Daarom beslaat het stukje bewustwording van de houding en aansturen van de juiste spieren een groot deel van de behandeling. Ballet kan dus een goede aanvulling zijn op je behandeltraject en kan na het behandeltraject ondersteuning bieden om je rug sterk en soepel te houden.
Nee, ballet kan afgeraden worden bij rugpijn
Ballet wordt echter afgeraden als je voor een les kiest waarbij het niveau van de techniek te hoog ligt en je de techniek nog te weinig beheerst. Kies daarom altijd voor een les die bij je past. Er is veel verschil in de balletlessen die worden aangeboden en iedere docent heeft een eigen prioriteit binnen de lessen. Zo kan dansgevoel, techniek of juist dynamische danscombinaties op de voorgrond staan, waardoor andere aspecten, zoals de focus op de ‘core’, wat naar de achtergrond raken. Geef het ook altijd bij de balletdocent aan wanneer je rugklachten hebt. Zo kan de docent hier rekening mee houden en je begeleiden in de intensiteit van de les, wat je beter niet of wat je beter minder kunt doen.
Conclusie: ballet is een heerlijke manier om met je lichaam en conditie bezig te zijn en kan voor jou een perfecte aanvulling zijn om je rugklachten te verminderen!
Welke balletoefeningen kun je beter wel en niet doen als je rugklachten hebt?
- Alles onder 45 graden
Over het algemeen geldt: houd je benen laag. Bij rugklachten raad ik mijn cursisten altijd aan om bewegingen niet boven de 45 graden uit te voeren. Deze 45 graden is een veilig gebied waarin relatief minder kracht gebruikt wordt en de aandacht gericht kan blijven op juiste placering en aansturing van de core. Zoals bij een attitude derriere, arabesque en grand battements. Na de eerste fase (3 tot 6 weken) is het weefsel voldoende hersteld en kun je de oefeningen in de hoogte rustig weer opbouwen. - Even niet springen
Bij springen komt er veel druk op de rug te staan. Deze extra belasting kan je rugklachten verergeren. Als het weer beter gaat met je rug, kun je het springen weer opbouwen met simpele sprongcombinaties, zonder draaiingen of richting wisselingen.
Wil je advies van een Rugexpert?
Benieuwd of ballet in combinatie met het Fysius behandeltraject iets voor jou is? Maak gerust eens een afspraak bij mij of mijn collega’s. Wij helpen je graag!